Bu davada amaç birden fazla kişinin örneğin; miras yolu ile kalmış olan ve bu sebeple ortak mülkiyette bulunan taşınmazın üzerinde gereken paylaşımın yapılması veya satış yoluyla ortaklığın sona erdirilmesidir.

Bu davanın sonucu olarak, diğer paydaşlarla birlikte sahibi olduğunuz taşınmazdaki ortaklık son bulacaktır.

Paylı mülkiyet : Paylı mülkiyette birden çok kişi, bir şeyin tamamına belli oranlara sahip paylarla sahiptir (1/2, 1/4 pay oranları gibi). Burada elbirliği mülkiyetinden farklı olarak paylar satılabilir, devredilebilir, haczedilebilir. Yani, elbirliği mülkiyetinde payı satamayan malik burada bu imkana sahiptir. Ancak bu imkanın en önemli sınırını Yasal Ön Alım (Şufa) Hakkı oluşturmaktadır. Buna göre paydaş payını satacağı zaman öncelikle diğer paydaşlara payı almasını teklif etmelidir. Ortaklar daha önceden anlaşarak bu hakkı sona erdirerek mülkiyetin devrindeki imkanı genişletebilirler.

Kimler bu davayı açabilir ? Ortaklığın ortadan kalkarak müstakil paylara sahip olmak isteyen paydaş, taksim davası açarak bu hakkı elde edebilir. Taksim davasında öncelikle paydaşlar arasında payları oranında bölünmesi denenir, bu gerçekleşmezse satış yoluyla paylı mülkiyete son verilir. Bölme istemi paylı mülkiyetin devamını öngören bir sözleşme varsa veya durum ve koşullar gereğine paylı mülkiyetin sona ermesi büyük zarara neden olacaksa taksim davası reddedilir.

Ortaklığın Giderilmesi(İzale-i Şuyu) Davası:

Ortaklığın giderilmesi davasında mahkeme taleple bağlıdır. Paydaş, taşınmazın paylara bölünüp ayrı parseller şeklinde paylaştırılmasını isterse; mahkemenin yapacağı ilk iş taşınmazın taksim suretiyle bölünebilmesinin mümkün olup olmayacağı yönünde olacaktır. Mahkeme buna olanak bulursa payları taksim suretiyle bölerek ortaklığı sona erdirecektir. Şayet bu olanak yoksa bu durumda taşınmazın açık artırma yoluyla satılmasıyla ortaklık sona erdirilecektir.

Dava nerede açılır ? Bu dava taşınmaz söz konusuysa taşınmazın bulunduğu yer,  terekeye ilişkin mala aitse murisin son yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesinde açılır. Bu dava zamanaşımına tabi olmayıp, temyiz aşamasında dahi bu davadan feragat edilebilmesi mümkündür.

Dava kimlere karşı açılır ? Dava, taşınmazdaki diğer paydaşlara karşı açılır.  Ancak bazen diğer paydaşların kim olduğunun tespiti mümkün olmayabilir. Örneğin murisin terekesindeki mallar üzerinde bütün mirasçılar elbirliğiyle maliktir. Burada paydaş diğer mirasçıların kim olduğunu tespit edemiyorsa taraf teşkili meselesi ortaya çıkacaktır. Böyle bir durumda meselenin çözümü kayyım atanması yoluyla mümkündür. Bu şekilde malın satışı gerçekleştirilerek ortaklık giderilmiş olur.

Ortaklığın giderilmesi(izale-i şuyu) davasının açılamayacağı haller:

Tapusuz taşınmazlarda ortaklığın giderilmesi istenemez.

Paydaşlar arasında bir idame-i şuyu anlaşması varsa izale-i şuyu davası açılamaz. Bu anlaşma 10 yıl süreye kadar yapılabilen ve ortaklıkta bulunan taşınmazın kullanım şeklini belirleyen   bir anlaşmadır.

Kamulaştırılan taşınmazlarda ve kamu mallarında ortaklığın giderilmesi istenemez. Ancak kamunun bir de özel malları söz konusudur. Bu mallar özel bir kişinin sahip olduğu herhangi maldan farklı olmadığı gibi tapuya da kayıtlı mallar oldukları için izale-i şuyu davasına konu olabilirler. Bir devlet okulu bu kapsamda kamu malı olduğu için ortaklığın giderilmesi istenemez, ancak üzerinde ortaklık bulunan bir THY uçağında izale-i şuyu talep edilmesi mümkündür.

Karı koca arasında mal ayrılığı rejimi dışında bir rejim varsa izale-i şuyu istenemez. Şayet mal ayrılığı rejimi söz konusuysa bu ihtimalde izale-i şuyu istenmesi mümkün hale gelecektir.