Vatandaşlık gerçek kişi ile devlet arasında hukuki ve siyasi bağ olarak tanımlanmaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti 1982 Anayasası 66. madde 3. fıkrada düzenlendiği üzere vatandaşlık kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve ancak kanunla belirlenen hallerde kaybedilir. Anayasada yer alan açık düzenlemeye göre Türk vatandaşlığının kazanılması veya kaybı hali olarak düzenlenmemiş nedenlerle Türk vatandaşlığının kazanılması veya kaybedilmesi mümkün değildir.

Türk Vatandaşlığı Kanunu madde 5 uyarınca Türk vatandaşlığı iki yolla kazanılabilir. Bunlar aşağıdaki gibidir:

  • Türk vatandaşlığının doğumla kazanılması
  • Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması

TÜRK VATANDAŞLIĞININ DOĞUMLA KAZANILMASI

Doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı, soy bağı veya doğum yeri esasına göre kendiliğinden kazanılır. Doğumla kazanılan vatandaşlık doğum anından itibaren hüküm doğurur.

  • Soy Bağı Yolu İle Kazanılan Türk Vatandaşlığı

Türkiye içinde veya dışında Türk vatandaşı ana veya babadan evlilik birliği içinde doğan çocuk Türk vatandaşıdır.

Türk vatandaşı ana ve yabancı babadan evlilik birliği dışında doğan çocuk Türk vatandaşıdır.

Türk vatandaşı baba ve yabancı anadan evlilik birliği dışında doğan çocuk ise soy bağı kurulmasını sağlayan usul ve esasların yerine getirilmesi halinde Türk vatandaşlığını kazanır.

  • Doğum Yeri Esasına Göre Türk Vatandaşlığının Kazanılması

Türkiye’de doğan ve yabancı ana ve babasından dolayı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşıdır.

Burada belirtmek gerekir ki; Türkiye’de bulunmuş çocuk aksi sabit olmadıkça Türkiye’de doğmuş kabul edilir.

TÜRK VATANDAŞLIĞININ SONRADAN KAZANILMASI İÇİN ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?

Türk vatandaşlığının sonradan kazanılması da üç yolla mümkün olabilmektedir. Şöyle ki;

  • Yetkili Makam Kararı ile Vatandaşlığın Kazanılması

Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bir yabancı, bu Kanunda belirtilen şartları taşıması halinde yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir.

Türk vatandaşlığının kazanılması için başvuruda bulunan yabancıda bulunması gereken şartlar aşağıdaki gibidir:

a) Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,

b) Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye’de kesintisiz beş yıl ikamet etmek,

c) Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek,

d) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,

e) İyi ahlak sahibi olmak,

f) Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek,

g) Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,

h) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak, şartları aranır.

Ancak, burada özellikle belirtmek gerekir ki; Türk vatandaşlığını kazanmak için başvuruda bulunan yabancının yukarıda sayılan şartları taşıması vatandaşlığın kazanılması hususunda mutlak bir hak sağlamaz.

  • Türk vatandaşlığının evlat edinilme ile kazanılması

Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan kişi, millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, karar tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kazanabilir.

  • Türk vatandaşlığının seçme hakkı ile kazanılması

Vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklar ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler

Türk Vatandaşlığının Kazanılmasında İstisnai Haller Nelerdir?

Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler:

  • Türkiye’ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişiler
  • İkamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.
  • Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler.
  • Göçmen olarak kabul edilen kişiler.

Türk Vatandaşlığının İkamet Şartına Bağlı Olarak Yeniden Kazanılması Hali Nedir? Bu yol ile vatandaşlık nasıl kazanılır?

Kanunun 29 uncu maddesi uyarınca Türk vatandaşlığı kaybettirilenler Bakanlar Kurulu kararıyla, Kanunun 34 üncü maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını kaybedenler Bakanlık kararıyla, millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmaması ve Türkiye’de üç yıl ikamet etmek şartıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.

Türk Vatandaşlığı Evlenme Yoluyla Nasıl Kazanılır?

Bir Türk vatandaşı ile evlenmek doğrudan Türk vatandaşlığını kazandırmaz. Ancak bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilir. Vatandaşlık başvurusunda bulunacak olan yabancılarda;

  1. a) Aile birliği içinde yaşama,
  2. b) Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama,
  3. c) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama, şartları aranır.

Evlilik yoluyla vatandaşlık kazanılması başvurusundan sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona ermesi halinde aile birliği içinde yaşama şartı aranmaz. Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan yabancılar evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde evlenmede iyiniyetli iseler Türk vatandaşlığını korumaya devam ederler.

Vatandaşlık başvuru süreçleri hakkında detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.